Korte beschrijving van de bunker
|
- Uitwendige kenmerken.
- Een ruw stenen uiterlijk van het type Tirools gebocheld (Tyrolienne Mammelonné)
- Origineel geverfd met een lichtgroene grondverf. Hierop werden daarna mogelijks nog groene en bruine kleurvlekken aangebracht.
- Beide schietgaten zaten verborgen achter metalen valluiken van 0.96m x 0.37m (BxH).
- Om de koepel te bereiken waren er vanuit de mitrailleurkamer 8 stijgijzers voorzien.
- Vanuit deze koepel vertrok 3.00m stemdragerbuis om orders naar de mitrailleurschutters te kunnen doorgeven. Dit waren buizen van 1" op beide uiteinden voorzien van een trechtervormig uiteinde.
- De toegangsput was uitgemetst in baksteen met een bodem in beton waarin een sterfput met metalen rooster was voorzien.
- In het originele bestek is er sprake van een metalen ladder van 0.90m in deze toegangskuil. In praktijk is dit zeker vervangen geweest door een aantal stijgijzers.
- Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
- De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
- In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
- 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
- Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
- 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
- Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
- 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
- Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
- De bunker was vrij sterk ingewerkt in de helling van het terrein en diende zo weinig mogelijk af te steken tegen de rest van de omgeving, onder andere door de toegepaste camouflagekleuren. Het was zeker nooit de bedoeling de bunker te gaan accentueren of te laten opvallen in het landschap.
- Structuur.
- De bunker bevat twee achteraan verbonden kamers, een trap naar een koepel en een sas.
- De bunker heeft geen directe sporen van strijd.
- Opmerkingen.
- Het is een voorliniebunker op de linker kant van Muntekouter gelegen tussen Mu2 (90 m) en Mu5 (350 m). Er ligt nog een bunkertje iets meer naar achteren in 2e linie op de voorlinie, namelijk Mu4 (270 m). De bunker is in hoek opgesteld met deze Mu4 zodat ze samen een groter gezichtsveld en vuurbereik hebben.
- Naast de standaard voorziene opstelling van Maximmitrailleurs was deze bunker ook voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- of Coltmitrailleurs.
- Voor de bouw van de bunker werd een stuk lanbouwgrond onteigend van 2 are 63 ca van het perceel Baaigem unieke sectie kadastraal perceel 793a.
- Omdat het onteigende perceel niet direct bereikbaar was via bestaande wegels was er een permanente erfdienstbaarheid nodig om deze ten allen tijde te kunnen bereiken. Deze verliep over een strook van 2 meter breed tot op de verharde weg, heden Muntekouter. Hoe deze exact liep is nog moeilijk exact te zeggen omdat deze grotendeels verliep op de scheiding van het perceel 793a en een toenmalig kleiner perceel 794a. Dit laatste bestaat echter heden niet meer als afzonderlijk perceel. Het is dan ook gemakkelijker de erfdienstbaarheid te proberen reconstrueren vertrekkend vanaf de bunker in plaats vanaf de straat. De erfdienstbaarheid liep eerst 28.5 meter haaks op de perceelsgrens van het originele perceel 793a. Vanaf daar liep deze 90° naar rechts in de richting van de weg Muntekouter. Dit verliep op de rand van perceel 793a met het toenmalige perceel 794a over een lengte van 147.30 meter.
- Om de bouw van de bunker mogelijk te maken moest voorgaande strook van 2 meter breed ruimer worden voorzien als een strook van 5 meter breed. Dit gebeurde door voorgaande strook bijkomend tijdelijk te verbreden tot 5 meter breed op perceel 793a. Deze tijdelijke erfdienstbaarheid was maar 8 maanden geldig vanaf het tekenen van de akte.
- Het onteigende terrein en in dit geval dus ook de terreinen voor de erfdienstbaarheden waren eigendom van de Mejuffer Elza Verstraeten uit Gavere.
- De bijhorende akte werd verleden op 8 mei 1935 voor de prijs van 3750 BEF, wat zeker goed doorgerekend was voor een dergelijke perceel landbouwgrond. Deze prijs was bovendien bij het tekenen nog opgetrokken want origineel was de prijs voorzien van 3350 BEF.
- Deze akte bevatte daarnaast nog eens een clausule waardoor de eigenares jaarlijks een bijkomende intrest zou ontvangen van 5% op het voorgenoemde bedrag, wat in dit geval neerkwam op een jaarlijkse intrest van 187,50 BEF.
- Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.
- Ondanks dat het terrein voor de bouw van de bunker ooit werd onteigend kreeg dit in het toenmalige kadaster toen geen nieuw kadasternummer of aparte index toegekend.
- De bunker is heden op het kadaster nog terug te vinden maar het bijhorende perceeltje bestaat niet meer afzonderlijk. Het originele perceel 793a en het perceel 794a waarlangs de erfdienstbaarheden op de grens verliepen, zijn heden samengevoegd tot het perceel 793c.
- Bunker en bijhorend terrein zullen in dit geval zo goed als zeker opnieuw zijn overgekocht en opnieuw deel uitmaken van het huidige grotere perceel 793c.
- Zeer speciaal bij deze bunker is dat er aan de binnenkant van het toegangssas nog groene camouflagevlekken zichtbaar zijn. Vermoedelijk stak hier en daar het felle wit van het pleisterwerk af door een openstaande toegangsdeur. De groene vlekken moesten dit allicht meer verbergen.
- De schietgaten van de bunker zijn vrij en het deurgat is zeer beperkt geopend. Het is echter zo beperkt geopend dat ik u zou afraden op uw eentje de bunker te betreden. U mag niet vergeten dat de bunker in dit geval qua nulniveau onder het maaiveld zitten. Dit heeft dan ook tot gevolg dat het deurgat dat u na al die jaren nog te zien krijgt amper nog voor 1/4 bovensteekt uit het huidige maaiveld. Dit betekent dan ook dat als u de bunker betreedt, u deze opnieuw zult dienen te verlaten via een opstap van ongeveer anderhalve meter hoog. Houdt er dus zeker rekening mee dat de bunker verlaten wel wat problemen zou kunnen opleveren. Er komen daar ook zeker niet alle dagen mensen voorbij en hij ligt vrij ver van de de dichtstbij verharde weg verwijderd.
- De originele plannen van de bunker werden nog eens herzien omdat hij ter hoogte van de koepel enorm dikke betonwanden zou gekregen hebben. Op de eerste plannen vindt men daar wanddiktes tot 1.90 meter dik. Dit werd in een herziening beperkt tot 1,30 meter.
- Op basis van de hoeveelheden toegepast binnen de bouwproject A en B voor gelijkaardige bunkertjes, gecombineerd met de toegepaste basisprijzen zoals in het bestek van bouwproject E terug te vinden, werd een eerste benaderende prijs bepaald voor elk van de bunkertjes. Deze detailprijzen werden daarna herrekent via de regel van 3 op basis van de werkelijke projectprijs zoals terug te vinden in het bestek en de totaalprijs zoals zelf op basis van de gemaakte veronderstellingen, bekomen. Op die wijze moet dit bunkertje ongeveer 73.868,29 Bef gekost hebben.
- Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 104.368,29 Bef hebben gelegen.
- Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.
|
Voorstudie van dit bunkertje. De schietsectoren moesten blijkbaar toch de mogelijkheid behouden de wegel Muntekouter nog net mee onder vuur te kunnen nemen. |
|
|
Detail horende bij deze zelfde voorstudie. |
|
|
Kadastrale schets horende bij de onteigeningen en erfdienstbaarheden voor deze bunker.
Je ziet hier duidelijk dat de erfdienstbaarheid origineel niet liep langs waar je heden zou vermoeden dat ze zal hebben gelopen. Waarom niet rechtstreeks in de richting van de bunker vertrokken vanaf de scheiding tussen de 2 grotere kouters, is ook mij niet duidelijk.
|
|
|
Terreinschets horende bij de bouwplannen van deze bunker. Ook dit bunkertje en zijn bijhorend terrein waren zeker niet apart omheind. Dit zou hem te sterk doen opvallen in het terrein. |
|
|
Origineel grondplan van deze bunker. Let ook op de massieve betonmassa's achter de koepel. Men vindt hier betondiktes tot 1,90 meter dik. |
|
|
Doorsnede AB bij bovenstaand grondplan. Deze bunker is ook sterk aangepast aan de niveauverschillen in het terrein.
Ook had de bunker blijkbaar nog een apart metalen luik om de toegangsput te betreden. Van dit luik heb ik nog niet echt veel details kunnen terugvinden tot op de dag van vandaag.
|
|
|
Doorsnede CD bij het grondplan. |
|
|
Aanpassing na de uitbesteding op het reeds bestaande plan van de bunker. De koepel werd iets minder diep naar achteren gestoken waardoor de betonmassa's hier ook wel minderden met betondiktes tot 1,30 meter. |
|
|
Zicht vanuit het veld op de linker zijkant van de bunker anno 1995. Opvallend bij deze bunker is de grote bult gevormd omwille van de koepel die hij vroeger had. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Vooraanzicht uit dezelfde periode. Door het felle aflopende terrein zou men bij deze foto twijfelen of het wel over dezelfde bunker gaat. Van vrij laag gekeken en de vlakke voorlijn van het dak op de voorkant, is van hieruit niets meer te zien van de bult van de koepel. (Foto: Collectie G. De Jong - Simon Stevin Stichting) |
|
|
Sfeervolle foto van deze muntekouterbunker anno 2000. (Foto: collectie Muntenaar) |
|
|
Luchtfoto van Google Earth anno 2015. Links zie je Mu1 langs de oplopende veldwegel. Mu2 ligt goed verborgen achter de struiken van het achterterrein van een hoeveltje langs Muntekouter. Mu3 ligt centraler in het veld. Hogerop ook nog zicht op het commandobunkertje Mu14.
Je kan meteen duidelijk zien dat er geen sprake meer is van het kleinere perceel 794a van de aktes. Dit is nu mee opgegaan in 1 groter perceel waar ook opnieuw Mu3 deel van uitmaakt.
|
|
|
We zijn ondertussen in 2006 beland. Zicht op de bunker vanuit de buurt van Mu2.
Het boomje rechts voor de bunker in zicht, is de locatie van Mu4 waar deze bunker mee in hoek is opgesteld.
|
|
|
Vanaf Mu3 heb je trouwens een perfect zicht op een groot gedeelte van Muntekouter met nog heel wat andere bunkers (als de mais niet te hoog staat). Die periode van het jaar zijn de bunkers namelijk amper terug te vinden hier. |
|
|
Linker zijkant en achterzijde van de koepel. |
|
|
Vooraanzicht in de winter van 2010. Deze bunker heeft ook een vrij groot oreillon naast het linker schietgat. |
|
|
Vooraanzicht en rechter zijkant. (Foto: Collectie Oswald Pauwels) |
|
|
|
|
Rechter zijkant met de beperkt geopende toegang. |
|
|
Achterzijde met links achteraan de beperkt geopende toegang. U kijkt hier letterlijk in de vuurrichting van de bunker. |
|
|
Hoe je de toegang te zien krijgt van binnenin de bunker. De opening zit dus wel vrij hoog zoals u hier kan zien. |
|
|
Zicht op het toegangssas vanuit de eerste mitrailleurkamer.
Vrij schandalig is dat de locale jagers die toch graag voor natuurvrienden worden aanzien, deze bunker massaal gebruiken voor het wegwerpen van hun afgeschoten cartouches. De bunker (en niet deze bunker alleen) liggen er letterlijk vol van.
Ook zeer uniek is de groene verf op de muur juist achter de toegang. Deze groene kleur diende allicht de originele witte bepleistering te camoufleren om de toegang van buitenaf niet te sterk te laten opvallen.
Op de grond ook nog een origineel grenspaaltje.
|
|
|
Binnenzicht in de mitrailleurkamer meteen achter het toegangssas. Zoals al gezegd, ligt het bunkertje vol lege cartouches. |
|
|
Zicht op het gangetje tussen beide mitrailleurkamers. links de toegang naar de koepel. |
|
|
Detail van de koepel.
Ook deze bunker is aan de binnenzijde grotendeels ontdaan van al het ijzerwerk. Ook de sporten van de koepel zijn zoals u hier kan zien weggebrand.
Rechts wel nog een klemmetje voor het vastzetten van de ooit hier aanwezige sprekersbuizen vanuit de koepel naar de mitrailleurkamers toe.
|
|
|
Binnenzicht in de tweede mitrailleurkamer.
Ook leuk aan deze bunker is dat alle pootjes voor het eventueel opstellen van een Hotchkiss- of Coltmitrailleur nog intact aanwezig zijn, inclusief de houten blokjes.
|
|
|
Mooie sfeerfoto. (Foto: Collectie David Vervust) |
|
|
| |
|
